انواع پیچ مغزی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
امروزه در هر صنعتی، استفاده از قطعات با استحکام و مقاومت بالا یک امر واجب و ضروری است از این رو در انتخاب پیچ و مهرهها باید دقت زیادی به خرج داد. شاید تا به حال نام پیچ مغزی را شنیده باشید، باید بدانید که پیچهای مغزی از قطعات اصلی و مهم در صنایع مختلف محسوب میشوند. برای این که بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید باید شناخت و اطلاعات کافی در مورد پیچها را داشته باشید. بنابراین اگر اطلاعات کافی در رابطه با انواع پیچ مغزی ندارید، بهتر است با ما همراه باشید تا در ادامه شما را با مزایا و معایب و کاربرد پیچ مغزی آشنا کنیم:
پیچ مغزی چیست؟
پیچ مغزی به پیچی گفته میشود که دارای استوانهای رزوه شده است و برای باز و بسته کردن آن به پیچ گوشتی یا آچار آلن نیاز است. این پیچها در قطعه مورد نظر فرو میروند و دلیل این موضوع هم آن است که گل پیچ ندارند. جنس پیچهای مغزی از آهن یا فولاد است که در سه گرید ۸.۸، ۱۰.۹،۱۲.۹ یا در دو گرید استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ تولید شده و در دسترس قرار میگیرند. استاندارهای مختلفی برای به کارگیری و تولید پیچ مغزی وجود دارد که از جمله این استانداردها میتوان به DIN و ISO اشاره کرد. استانداردهای اصلی و پرکاربرد پیچ مغزی به شرح زیر است:
• پیچ مغزی نوک تیز DIN 914
• پیچ مغزی پیچ گوشتی خور DIN438
• پیچ مغزی آلنی DIN 916
لازم به ذکر است، در شرایطی که امکان استفاده از پیچ شش گوش و آچار وجود ندارد از پیچ مغزی استفاده میشود. بنابراین بیشترین کاربرد پیچ مغزی در قطعات و ماشین آلات صنعتی است.
مزایا و معایب پیچ مغزی
از مهمترین مزایای پیچ مغزی، مستحکم بودن آن نسبت به پیچهای دیگر است. در مقایسه این نوع از پیچها با دیگر انواع پیچ میتوان متوجه شد که مقدار ثابتی از مقاومت با تعداد کمتری از پیچهای مغزی فراهم میشود. بنابراین هرچه تعداد سوراخها کمتر باشد، نقطه تمرکز تنش در قطعه کاهش مییابد. علاوه بر این با کاهش یافتن تعداد پیچها وزن قطعه نیز کاهش پیدا میکند. از دیگر مزایا و کاربرد پیچ مغزی این است که برخلاف پیچهای شش گوش در پیچ مغزی، برای حرکت آچار در نقاط اتصال دیگر نیازی به فضاسازی نیست.
از دیگر مزایای آن میتوان به مقاومت کششی بسیار بالا، هزینه مناسب و مقرون به صرفه بودن آن اشاره کرد. بسیاری از افراد که در پروژههای صنعتی مشغول به کار هستند، از این نوع پیچها در صنعت خود استفاده میکنند. علاوه بر موارد ذکر شده، این پیچها در صنایع و تولید ماشینآلات، نیروگاهها، اتصالات شیرآلات و صنایع خودروسازی نیز کاربرد دارند. جنس و ابعاد پیچهای مغزی متفاوت است و سایزبندی آنها بین M2 تا M24 است و جنس آنها اغلب از فولاد یا آهن آبکاری شده است. با توجه به مرغوبیت و کیفیت بالای این پیچها، در اغلب موارد معایبی در آنها دیده نمیشود.
کاربردهای پیچ مغزی
در شرایطی که امکان دسترسی به محل مورد نیاز برای پیچ کردن وجود ندارد و نیاز به پیچهای صنعتی محکم و بادوام است، از پیچ مغزی استفاده میشود. از مهمترین کاربرد پیچ مغزی می توان به مقاومت بالای آن اشاره کرد. شما میتوانید با تعداد کمی از این پیچها به همان استحکامی که باید با تعداد زیادی از پیچهای معمولی به دست آید، برسید. به این ترتیب استفاده از این مدل پیچ در شرایطی که دسترسی دشوار است و به نصب پیچ کمتری نیاز است، مناسب خواهد بود.
برای تجهیزات صنعتی، عدم تاثیرپذیری حجم تمامی دستگاهها از پیچهایی که در قسمتهای گوناگون استفاده میشود، بسیار مهم است. در این مواقع، استفاده از پیچ مغزی مناسب است. زیرا با مقدار کمی از پیچها همان مقاومت را فراهم میشود. به این ترتیب وزن پیچ تاثیر کمی بر ابزار تولید و ماشینآلات مختلف خواهد داشت. پیچ مغزی در سایز و اندازههای مختلف و متنوعی تولید و عرضه میشود. شما میتوانید با توجه به محل استفاده و سایز مورد نیاز، این محصولات را در مدل و سایزهای گوناگون تهیه کنید.
انواع پیچ مغزی
در این قسمت با انواع پیچ مغزی و کاربردهای آن آشنا میشویم.
پیچ مغزی نوک تخت
از این نوع پیچها برای محکم کردن سطوح استفاده میشود. با توجه به این که پیچهای مغزی نوک تخت گل پیچ ندارند به صورت کامل در قطعه فرو میروند. جنس پیچهای مغزی نوک تخت از آهن و فولاد است.
پیچ مغزی آلن
پیچهای مغزی آلن که هم به صورت میلیمتری و هم به صورت اینچی و در گریدهای مختلف استنلس استیل وجود دارند، از کاربردیترین انواع پیچ مغزی هستند. از جمله کاربرد پیچ مغزی آلن میتوان به استفاده آن در لوازم خانگی و اداری، سیستم تهویه مطبوع، صنایع خودروسازی و ساختمانی اشاره کرد.
پیچ مغزی نوک تیز
این نوع پیچ یک استوانهای رزوه شده است و برای باز و بسته کردن آن از آچار آلن استفاده میشود. این نوع از پیچها بدون گل پیچ هستند و انتهای آنها نوک تیز است. زاویه پیچ مغزی نوک تیز ۴۵ درجه است که موجب مهار دو قطعه به یکدیگر میشود.
پیچ مغزی نوک خلاصی
این نوع پیچ نیز استوانهای روزه شده است که انتهای آن بدون رزوه و باریکتر و نوک آن تخت است. جنس پیچهای مغزی نوک خلاصی از آهن و فولاد است. این پیچها در گریدهای مختلفی تولید شده و مورد استفاده قرار میگیرند. از اصلیترین استانداردها برای پیچهای مغزی نوک خلاصی میتوان به DIN 915 اشاره کرد.
کلام آخر
با توجه به مطالب و موضوعاتی که توضیح داده شد، حتما به این نتیجه رسیدهاید که دامنه کاربرد پیچ مغزی بسیار گسترده است. پیچها یکی از عناصر اساسی مهندسی و ساخت و ساز هستند. در نگاه اول ممکن است ساده به نظر برسند، در حالی که تولید آنها یک فرآیند پیشرفته و با تکنولوژی بالا محسوب میشود. امیدواریم مطالب ذکر شده مفید بوده باشد و در مورد انواع، کاربرد، مزایا و معایب پیچهای مغزی اطلاعات کافی را کسب کرده باشید.