پیچ متری چیست؟
پیچ های متری یا همان مفتول ساده، یکی از قطعات بسیار مهم در زمینه ساخت و ساز و صنعت است. این وسیله که عمدتا به عنوان ثابت کننده و نگهدارنده استفاده میشود؛ در ابعاد و گریدهای مختلفی در بازار یافت میشود. شما با مطالعه متن حاضر می‌توانید، اطلاعات لازم برای خرید پیچ متری را بدست آورید و با کاربردهای آن آشنا شوید.
پیچ متری در واقع یک مفتول تمام دنده می باشد که در سایز های مختلف و در طول ۱ الی ۳ متر بصورت استاندارد تولید میشود. پیچ های متری معمولا در گرید های پایین آهنی گرید ۴.۸ و ۵.۶ و همچنین گرید های مختلفی از استنلس استیل تولید می شوند. در بازار بصورت عمده نمونه های ۱ متری از پیچ های متری یافت می شوند هر چند در سایز ها و قطر های بالا پیچ متری تا طول سه متر نیز تولید میشوند. در قطر های پایین برای جلوگیری از خمیدگی پیچ متری در طول ۱ متر تولید می شود چرا که در طول بالا با وجود قطر کم در زمان گرداندن مفتول در مرحله دنده زنی گشتاور بالایی که ایجاد میشود سبب خم شدن و به اصطلاح تاب برداشتن پیچ متری می شود. جنرال استیل تولید کننده انواع پیچ متری با دنده میلیمتری و دنده کبریتی سیاه و آبکاری شده طبق درخواست مشتریان می باشد. استاندارد تولید پیچ متری DIN975 و DIN976 می باشند که بیان کننده عمق دنده و طول گام زنی پیچ متری بر حسب قطر آن می باشد.
پیچ متری خشکه یا فولادی همان میلگرد صنعتی است که به طول مورد نظر کشش داده شده و دنده یا رزوه کاری میشود. این پیچ‌ها که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ از چند سانتی‌متر تا چند متر در انواع گریدها، جنس‌ها و ابعاد متنوع تولید و عرضه میشوند.
در مقایسه با لید اسکروها دقت کمتری دارند؛ اما در پروژه‌هایی که نیازمند دقت چندانی نیستند از کاربردهای فراوانی برخوردارند. از دیگر ویژگی پیچ های متری، این است که تمام رزوه و فاقد گل پیچ هستند و از هر دو طرف آنها، مهره بسته میشود.
کاربردهای پیچ متری
از آنجایی که معمولا پیچ متری در گرید نرم تولید میشود؛ کمتر در صنایع سنگین استفاده شده و بیشتر در صنایع ساختمانی، چوبی و همچنین نفت و پتروشیمی به عنوان اتصال دهنده و نگهدارنده به کار می‌رود. در واقع بیشترین کاربرد این پیچ‌ها در مهار نیروی کششی وارده است. برای مثال در صنایع ساختمانی از پیچ‌های متری با قطرهای مختلف در کانال کشی تهویه مطبوع استفاده میشود
انواع پیچ متری
با پیشرفت تکنولوژی، تولید پیچ متری در ابعاد و اندازه‌های مختلف انجام شده و شرکت‌های تولید کننده در بازار، انواع مختلف این محصول را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. این وسیله که با عنوان پیچ تمام رزوه نیز شناخته میشود؛ با پوشش‌های مختلف همچون انواع گالوانیزه، تفلون، کادیوم و… در بازار موجود است. در ادامه با برخی از پرکاربردترین انواع آن آشنا می‌شویم:
نواع پیچ متری :
پیچ متری کبریتی
پیچ متری استیل
پیچ متری آهنی
پیچ متری گالوانیزه
پیچ متری کربنی : این مدل پیچ حرکتی با فرم بخشیدن به میلگردهای صنعتی درست میشود و در ماشین آلات مختلف به کار می‌رود. از ویژگی‌های آن استحکام بخشیدن به ساختار ماشین‌آلات و همچنین روان بودن حرکات مکانیکی ماشین است. بیشترین موارد کاربرد این پیچ در صنایع دریایی، راه‌سازی و کشاورزی میباشد
طول این پیچ‌ها عمدتا یک متر است؛ اما تولیدکنندگان به اقتضای کار خود آن را در اندازه‌های مختلف، تولید و استفاده می‌کنند. مقاومت، استحکام و طول عمر بالای این وسیله، آن را به یکی از پرکاربردترین پیچ‌ها در صنایع مختلف تبدیل کرده است.
پیچ متری استیل : این ابزار از مفتول استلنس استیل ساخته شده است و به علت وجود نیکل و کروم در آن، قیمتش در مقایسه با پیچ‌های آهنی و فولادی گاهی بالاتر بوده و با تغییر قیمت استیل دچار نوسان میشود.این پیچ با قطرهای مختلف از چند میلیمتر تا چند متر تولید میشود و از آنجایی که در برابر رطوبت، مقاومت نسبتا خوبی دارد؛ معمولا در صنایع آب و فاضلاب و همچنین اتصالات کانال‌های دیواری به کار می‌رود. آنها بر اساس نوع کاربرد در قالب نوع آهنی و خشکه هم تولید میشوند که البته مدل آهنی، پرکاربردتر و پرمصرف‌تر
هست.
۳- پیچ متری آهنی:
این محصولات به علت تنسایل پایین، مقاومت کششی و خمشی بالایی در مقایسه با فولاد ندارند و معمولا در برابر تنش‌ها و نیروهای خمشی زیاد، خمیده و یا حتی پاره میشوند
از آنها معمولا به صورت گالوانیزه در اتصالات کانالها در تاسیسات ساختمانی استفاده می‌کنند. البته جنس‌های دیگری همچون برنز، برنج و آلومینیوم نیز از این پیچ‌ها وجود دارد که چندان متداول نیستند.
۴- پیچ متری گالوانیزه:
این پیچ‌ها به خاطر لایه‌ای که از جنس روی دارند؛ در برابر خوردگی و رطوبت مقاوم بوده و از استحکام بالایی برخوردارند. از آنها معمولا به عنوان نگهدارنده و ثابت کننده در تاسیسات و صنایع مختلف استفاده میشود.
خرید پیچ گالوانیزه از جهات مختلفی به صرفه است؛ چرا که مقاومتش در محیط‌های مرطوب آن را به کالای پرکاربردی در نواحی شمالی کشور تبدیل کرده و همچنین امکان صرفه‌جویی در هزینه‌های جانبی، تعویض و تعمیر قطعات را میسر نموده است
استاندارد پیچ متری
پیچ متری طبق استاندارد DIN975 و معمولا به روش فورج سرد تولید میشود. استفاده از روش فورج سرد با گرداندن پیچ متری بین دو فک متحرک و ایجاد دنده بر روی سطح خارجی آن اولا سطح تولیدی صاف تر و بدون پلیسه خواهد بود و ثانیا فشردگی لایه های درونی و خمیدگی لایه های داخلی مقاومت سایشی بیشتری برای دنده های پیچ متری بوجود می آورد مضاف بر اینکه هزینه تولید پیچ متری بدین روش نیز کمتر خواهد بود. سایز های متنوع و پرکاربرد پیچ متری عبارتند از M5, M6, M8, M10, M12, M16, M20, M24. پیچ های متری به جز گرید آهنی در گرید های مسی، برنز و سیلیکون برنز نیز تولید و در دسترس هستند.
بر اساس استاندارد DIN 975 و DIN 976 تولید و در بازار موجود میباشد.
جنس پیچ متری
راد با آلیاژ‌های مختلفی از قبیل: فولاد خشکه در گریدهای ۸.۸، ۹ و ۱۰، پیچ‌های آهنی با گرید ۵.۶ و فولادهای ضد زنگ استنلس استیل با گریدهای ۳۰۴ و ۳۱۶ که بسیار مناسب برای مناطقی با رطوبت بسیار بالا هستند، تولید شده و در بازار عرضه میگردند.
ابعاد پیچ متری
از آنجایی که محدودیتی در طول وجود ندارد قطر پیچ از ۴ تا ۶۴ میلیمتر متغیر است.
پوشش (آبکاری) پیچ متری
به دو صورت ساده یا خودرنگ ( به رنگ سیاه) و آبکاری شده عرضه میگردند. همچنین آبکاری به دو صورت گالوانیزه‌ی گرم و سرد صورت میگیرد، که رایج ترین نوع آبکاری همان گالوانیزه‌ی سرد با استاندارد ۴۰۴۲ است، سایر آبکاری‌ها بسته به درخواست مشتری قابلیت تولید و عرضه دارد.
از میان انواع مختلف آبکاری زینک، زاج کاری و آبکاری کادمیوم بصورت معمول آبکاری زینک یا روی برای پیچ متری مناسب تر می باشد. آبکاری پیچ متری از نوع گالوانیزه سرد با ایجاد یک لایه مقاوم سطحی از جنس روی بر روی سطح خارجی پیچ متری بدون نفوذ در لایه های داخلی می باشد. از آنجا که پیچ های متری خود در کاربری های معمولی که میزان نیروی کششی پایین است استفاده میشوند آبکاری آنها نیز با حد مقاومت متوسط گالوانیزه سرد انجام میگیرد. لازم به ذکر است ایجاد خراش بر روی سطوح پیچ متری با آبکاری گالوانیزه سرد آن را در تماس مستقیم با رطوبت و عوامل اکسید کننده دیگر قرار میدهد که به مرور زمان با گسترش لایه های اکسید شده به مغز پیچ متری نیز نفوذ پیدا می کند.
کاربرد پیچ متری
پیچ های متری در گرید آهن نرم گرید ۵.۶ تولید میشوند بنابراین از آنها در صنایع سنگین که نیاز به مقاومت کششی و تنسایل بالا می باشد به عنوان جایگزین برای استاد بولت ها نمی توان استفاده نمود. استفاده اصلی پیچ متری به عنوان اتصال دهنده و نگهدارنده در صنایع ساختمانی در تاسیسات و تهویه مطبوع می باشد. بطور معمول با ایجاد سوراخ در دو سطح یکی ثابت مثل دیوار و ها و سطوح سقف و عبور و اتصال پیچ متری با مهره در یک طرف و عبود و اتصال از داخل سطوح گالوانیزه کانالها به اتصال و محکم کردن آنها و حفظ وزن و ارتفاع از طریق پیچ متری صورت می پذیرد. پیچ های متری آهنی معمولا از طریق آبکاری روی (زینک) در برابر زنگ زدگی سطحی محافظت می شوند. این در حالی است که پیچ متری استیل دارای مقاومت ذاتی در برابر رطوبت می باشد و نیازی به آبکاری ندارد.